Potencjalnymi kandydatami do leczenia operacyjnego NTM są:
- Kobiety z wysiłkowym (lub mieszanym tj. wysiłkowym i z parcia) nietrzymaniem moczu w przypadku jego dużego nasilenia tj. gubienia moczu w czasie chodzenia lub bez wysiłku (np. wyciek moczu w nocy).
- Kobiety z wysiłkowym (lub mieszanym ) nietrzymaniem moczu po niepowodzeniu leczenia zachowawczego.
- Niektórzy chorzy z nietrzymaniem moczu w przebiegu chorób neurologicznych - zawsze w oparciu o badanie urodynamiczne.
- Chorzy po niepowodzeniu leczenia nietrzymania moczu z parć wszystkimi metodami zachowawczymi.
- Mężczyźni z wysiłkowym NTM po zabiegach na gruczole krokowym (prostacie).
W chwili obecnej operacyjne leczenie NTM dotyczy prawie wyłącznie wysiłkowego NTM. Stosowanych jest wiele metod leczenia wysiłkowego NTM. Dla każdego chorego indywidualnie dobierana jest metoda operacyjna. W każdym przypadku planowanego leczenia operacyjnego zalecane jest kompleksowe badanie urodynamiczne . W wyborze metody leczniczej duże, lecz nie jedyne znaczenie ma typ nietrzymania moczu. Skuteczność najlepszych metod sięga 100% bezpośrednio po zabiegu, jednak z upływem czasu NTM może nawrócić. W przypadku najskuteczniejszych metod NTM (TVT, operacja Burcha, sling sztuczny zwieracz) nawraca u maksymalnie 15% chorych po 5 latach od operacji, co oznacza, że szansa na całkowite wyleczenie po 5 latach wynosi 85%.
Operacje stosowane w przypadku anatomicznego typu wysiłkowego NTM
Operacje stosowane w przypadku anatomicznego typu wysiłkowego NTM (wyłącznie kobiety), opierają się na zasadzie przywrócenia prawidłowego, wysokiego załonowego położenia połączenia cewkowo-pęcherzowego z jego stabilizacją. Do zabiegów tych zalicza się:
- Operacje wzmacniające przednią ścianę pochwy (plikacje, "plastyki przednie"), obecnie ze względu na niską skuteczność zabiegi te nie są stosowane w leczeniu wysiłkowego NTM (w ginekologii jedynie celem naprawy tzw. defektu środkowego, co dodatkowo może poprawić stan kontynencji, ale nie jest głównym celem zabiegu).
- Załonowe podwieszenia szyi pęcherza , to przede wszystkim operacja Burcha, która wyparła operację Marshall - Marchetti - Krantz (MMK). Polegają one na przyszyciu tkanek sklepień pochwy do więzadeł nad spojeniem łonowym (op. Burcha) lub tkanek okołocewkowych (MMK) do spojenia łonowego (MMK) na drodze otwartej operacji. Dają one ponad 90% wczesnych wyleczeń i około 80-85% wyleczeń po 5 latach.
- Przepochwowe igłowe podwieszenia szyi pęcherza , zapoczątkowały rozwój technik minimalnie inwazyjnych leczenia wysiłkowego NTM. Polegają na podwieszeniu tkanek okolicy szyi pęcherza na szwach do mięśni brzucha. Szwy te przeprowadza się na długich igłach. Do tej grupy zabiegów należą operacje Stameya, Gittesa i Raza. Choć zabiegi te nie wytrzymały próby czasu, ze względu na niską skuteczność w średnio odległych i odległych obserwacjach (6-33% wyleczeń po 2-10 latach), to wiele koncepcji po raz pierwszy zastosowanych w podwieszeniach igłowych jest wykorzystywanych w innych rodzajach operacji minimalnie inwazyjnych.
- Operacja sposobem Burcha wykonana techniką laparoskopową . Stosowana od 1990 roku. Zabieg ten daje znacznie mniejsze dolegliwości pooperacyjne i umożliwia wcześniejszy powrót do codziennego życia i aktywności zawodowej. Wyniki wczesne są równie dobre jak operacji otwartej (ok. 95%) jednak skuteczność tego zabiegu po ponad 2 latach jest bardzo zmienna (30-90% w zależności od wykonującego ośrodka).
Operacje laparoskopowe
W technice laparoskopowej nie wykonuje się dużego cięcia a wprowadza się kilka (tu 3) rurek (trokarów) o średnicy 5-10mm. Przez jeden z nich wprowadzony jest instrument optyczny zwany laparoskopem, który dostarcza światło i za pomocą kamery przekazuje obraz na monitor telewizyjny. Przez pozostałe trokary wprowadza się cienkie, długie specjalne miniaturowe narzędzia. Aby wytworzyć miejsce do manipulacji narzędziami przestrzeń tę wypełnia się dwutlenkiem węgla.
- Operacje pętlowe (ang. sling) są najskuteczniejsze i najbardziej uniwersalne. W krótkich i długotrwałych obserwacjach dają szansę 85-95% wyleczeń zarówno w anatomicznym jak i w zwieraczowym wysiłkowym NTM. Ideą tego zabiegu jest wytworzenie podparcia szyi i cewki, a nie ucisk cewki. Polegają one na przeprowadzeniu pod szyją pęcherza paska 1- 2 cm szerokości z materiału naturalnego (najczęściej własna powięź mięśnia chorej lub konserwowana powięź ludzka ze zwłok - z banku tkankowego, czasem własna ściana pochwy) bądź syntetycznego. Stosowane dojście operacyjne może być otwarte załonowe, przezpochwowe lub łączone. Operacja ta charakteryzuje się najwyższym odsetkiem powikłań, z których najpoważniejsze to utrudnienie oddawania moczu (przeszkoda podpęcherzowa). Stąd każda pacjentka kwalifikowana do tego rodzaju operacji powinna umieć wykonywać samodzielnie cewnikowanie pęcherza, aby opróżnić go z moczu.
- TVT (ang. tension free vaginal tape) to nowoczesna metoda rodzju slingu syntetycznego (taśma z siatki prolenowej) zakładanego na drodze przepochwowej. Taśma zakładana jest nie na szyję pęcherza, a na środkowy odcinek cewki moczowej. Metoda ta daje ok 95% wyleczeń wczesnych i około 85% po 5 latach. Powikłania są rzadkie, najczęstsze z nich to przebicie pęcherza moczowego przeprowadzającymi igłami (do 10%), które skutecznie leczone jest pozostawieniem po zabiegu cewnika na 2-3 dni. Zdarzają się jednak także powikłania śmiertelne na skutek przebicia jelita czy dużych naczyń krwionośnych. Taśma może także erodować ("przebić się") do cewki, pęcherza lub pochwy. Zabieg ten może być wykonywany ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym. Obecnie isnieje wiele rodzajów taśm wprowadzan